Burn-out en beelddenken (3)

—————————————————————————————————————————————————-
Opnieuw is in Zutphen een serie workshops over beelddenken begonnen voor volwassenen, getiteld: “Hoe kan ik sterker staan in een wereld die anders omgaat met informatie”. In februari 2019 start een nieuwe serie, dit keer op zes dinsdagmiddagen.
—————————————————————————————————————————————————

Een koe op het dak!
In het vorige blog verwees ik naar een onderzoek in Vlaams België: “Dat millennials (24- tot 38-jarigen) vaak last hebben van een burn-out en depressie. Dit is ondertussen bekend, maar de generatie die na hen komt, “Generatie Z” (8- tot 23-jarigen), is er zo mogelijk nog erger aan toe”. Deze nieuwste generatie wordt qua burn-out meestal over het hoofd gezien.

In 2016 bleek al, dankzij het Vlaamse onderzoeksbureau ‘Trendwolves’, dat de jongeren er geheel andere carrièreverwachtingen op nahouden dan de generatie voor hen. “Bedrijven, zorg maar beter voor een goede sfeer op de werkvloer, want die is voor de volgende generatie werkzoekenden even belangrijk als het salaris,” aldus de Vlaamse digitale krant www.nieuwsblad.be (10-05-2016).

Als terugkerend thema is dit het wat jongeren zeggen nodig te hebben:

– zelfstandigheid (de helft ambieert zelfs een eigen zaak)
– een instelling om zich flexibel te kunnen inzetten
– het kunnen combineren van meerdere passies tegelijkertijd
– zélf kunnen bepalen waar en wanneer gewerkt wordt
– het gevoel nuttig werk te doen

Geheel andere bedrijfscultuur
Maar dit klinkt als koeien op het dak! Inderdaad. En daarom zal er naarstig moeten worden gezocht naar een geheel nieuwe bedrijfscultuur. Want, in ons land zullen de behoeftes van jongeren niet veel verschillen met die van onze Zuiderburen. Als er niet wordt gewerkt aan een andere bedrijfscultuur, zal zich in de nabije toekomst bij deze jongeren een tsunami aan burn-outs gaan ontwikkelen.

BEDRIJVEN VAN DE TOEKOMST: OPGELET!
Zij zijn, aldus dit rapport, de jonge wolven die klaarstaan om massaal start-ups uit de grond te stampen. Niet op hun eentje maar liefst in teamverband.
Ze werken dolgraag in kleine groepjes waar hun creativiteit wordt gestimuleerd. Geen leidinggevenden dus die hen opdrachten geven, maar oudere mentoren die hen begeleiden naar succes.
Hun ideale werkomgeving zien zij tegelijkertijd offline als online. Ze zijn bijzonder leergierig maar leren vooral via het world wide web. Ze zijn ook niet bang om voor hun baan naar het buitenland te moeten reizen.
Een goede werksfeer is voor hen net zo belangrijk als het salaris. Daarnaast werken zij het liefst in een leuke omgeving.
En, hoe jonger de leeftijd, hoe groter zij belang hechten aan het ecologisch en sociaal beleid van het bedrijf.

Goed nieuws voor jonge beelddenkers!
Laten bovengenoemde thema’s en behoeftes nu kenmerkend zijn voor beelddenkers! Overigens van alle generaties! Want zij zijn over het algemeen teamplayers, creatief, bevlogen en origineel. Zij houden niet van saaie beroepen en verkiezen, meer dan anderen, voor een eigen onderneming.

En nu maar hopen dat er in onze samenleving wakkere mensen opstaan die de bevindingen van dit rapport serieus nemen opdat onze jongste werkzoekenden, al dan niet beelddenkend, de mogelijkheid krijgen een baan te vinden waar zij ruimschoots hun talenten kunnen inzetten. En waar het bedrijfsleven en de maatschappij volop van mag profiteren! Zonder risico’s van een burn-out!

(Hierop is inmiddels een antwoord gekomen! Volg deze wakkere mensen op dit blog, 1 december aanstaande!)

Posted in Geen categorie | Tagged , , , , , , , , , , , , , , , , | Leave a comment

Burn-out en beelddenken (2)

—————————————————————————————————————————————————-
In oktober start opnieuw in Zutphen een serie workshops ‘beelddenken voor volwassenen’ met als titel: “Hoe kan ik sterker staan in een wereld die anders omgaat met informatie”. Op 4, 11 en 18 oktober en 1, 8 en 15 november 2018.
—————————————————————————————————————————————————
Sfeergevoeligheid
Vijf en veertig jaar geleden kreeg ik naailes van een vrouw die niet lekker in haar vel zat. Als ik nu achter mijn naaimachine kruip, denk ik vaak aan haar. Als doorgewinterde associeerder is het juist dít sfeeraspect van haar persoonlijke onbehaaglijkheid dat mij na al die jaren is bijgebleven.

Hoe komt dat? Beelddenkers blijken sfeergevoeliger te zijn dan anderen. Om die reden voelen zij daarom als eersten de nood aan van een ander. Maar ja, deze kwaliteit kan ook een valkuil worden als bijvoorbeeld de sfeer op het werk slecht is. Dit kan aan hem gaan ‘vreten’. En dat is een gevaarlijk ingrediënt om een burn-out te ontwikkelen.

Perfectionisme
Wat fijn dat er mensen zijn die het heerlijk vinden om zorgvuldig werk af te leveren! En, zolang dit maar geen administratief werk is (!), kan een beelddenker in zo’n baan zijn ei kwijt. Maar, zoals dit met alle kwaliteiten gaat, ook deze kun je te sterk inzetten en dan kan het zijn dat zo’n perfectionist in de gevarenzone terechtkomt van een burn-out.

Burn-out bij jongeren
Alarmerend schijnt op dit moment het aantal kinderen en jongeren te zijn dat begeleiding zoekt van een psycholoog. Psychologen echter kunnen deze opvallend grote toevloed niet aan. Dit gegeven sluit aan bij een artikel dat ik op 20 september in de Vlaamse krant ‘De Morgen’ tegenkwam. Hier werd verslag gedaan van een onderzoek naar burn-out bij jongeren. “Dat millennials (24- tot 38-jarigen) vaak last hebben van burn-out en depressie is ondertussen bekend. Maar de generatie die na hen komt, Generatie Z (8- tot 23-jarigen), is er zo mogelijk nog erger aan toe”. Dit is gebleken na een nieuwe studie van trendbureau ‘Trendwolves’.

“In tegenstelling tot de millennial, die opgevoed is met het idee dat hij alles kon krijgen en worden wat hij wil, is deze Generatie Z veel realistischer. Die is opgegroeid in tijden van economische onzekerheid en dat heeft grote gevolgen. Bovendien is deze generatie vertrouwd met snel veranderende technologie. Het is de always-on-generatie, die uren per dag online doorbrengt, vaak op verschillende schermen tegelijk. Ze zijn de meest verbonden generatie ooit, maar echte rusttijd weten ze niet zo gemakkelijk te vinden. Door het overmatige smartphonegebruik slapen ze vaak ook slechter, en ook dat maakt hen vatbaarder voor depressies.

Beter dan jongeren te verplichten om zich in de traditionele werkvisie te wringen, waardoor ze bijna vanzelfsprekend ongelukkig zullen worden, moet er nagedacht worden over oplossingen. Hun verwachtingen en het huidige werkbeeld zijn gewoon niet altijd even verzoenbaar. Er moet dringend meer aandacht komen voor dit probleem, want het komt razendsnel op ons af. Wat nu vooral nodig is, is een diepgaandere studie over het fenomeen. En een allesomvattend actieplan. Jongeren moeten weerbaarder gemaakt worden, maar we moeten ook bedrijven sensibiliseren. Doen we dat niet, dan ziet de toekomst er niet rooskleurig uit.”

(wordt vervolgd)

Posted in Geen categorie | Tagged , , , , , , , , , , , | Leave a comment

Burn-out en beelddenken (1)

—————————————————————————————————————————————————-
Binnenkort start opnieuw in Zutphen een serie workshops ‘beelddenken’ voor volwassenen met als titel: “Hoe kan ik sterker staan in een wereld die anders omgaat met informatie”. Wanneer? Op de donderdagmiddagen 4, 11 en 18 oktober en 1, 8 en 15 november 2018.
—————————————————————————————————————————————————
“Toen de Belgische zangeres Selah Sue eind 2015 een open brief schreef op Facebook over hoe depri ze zich voelde, plopten daar 22 duizend likes op binnen. (…) Eerder deden negen BN’ers in het tijdschrift Linda een boekje open over hun burn-out. Onder hen Hugo Borst, Martine Sandifort en Sophie Hilbrand, die over haar burn-out een vijfluik maakte voor BNNVara. Eén op de zeven Nederlanders kampt met burn-outverschijnselen, volgens de laatste cijfers van het Trimbos-instituut.”
Aldus een artikel in de Volkskrant dat ik deze zomer tegenkwam. Tja, en wat blijkt? Dat artiesten in bijna alle gevallen beelddenkers zijn! Vandaar dat ik zo blij was met dit bericht.

Beelddenkers vatbaarder voor een burn-out
Het is al weer heel wat jaren geleden dat mijn eigen kind een burn-out kreeg, werkelijk verschrikkelijk om aan te zien. In diezelfde periode kwam ik een vaste medewerkster tegen van Nel Ojemann, dé toenmalig meest deskundige in ons land over het verschijnsel beelddenken. Deze assistente vertelde me dat beelddenkers vatbaarder zijn voor een burn-out dan anderen! Ach, wat heeft mij dat toen getroost!
Inmiddels weet ik waarom en richt ik een deel van mijn workshops voor volwassen beelddenkers in voor juist dít pijnlijke aspect dat velen maar al te goed kennen.

Prachtige kwaliteiten maken kwetsbaar
De oorzaak ligt hem juist in de prachtige kwaliteiten van beelddenkers! Denk alleen al aan hun sterke sociale betrokkenheid. Sneller dan anderen merken ze ook de pijn op van een ander, van een collega of van wie dan ook. Gecombineerd met hun groot gevoel van rechtvaardigheid bedenken ze vervolgens oplossingen en nemen ze deze problematiek maar al te vaak mee naar huis. Als vervolgens de leidinggevende zijn handen hier niet aan wil branden, gaat dit ‘vreten’ aan onze beelddenker. En, voor je het weet belandt hij in een vicieuze cirkel van piekeren, boosheid, spanning en een groot gevoel van onmacht. Tja, dat zijn slechte ingrediënten om relaxt naar je werk te gaan.

Hulpvaardigheid en een burn-out
Een beelddenker laat zich maar al te snel over zijn grenzen trekken. Ik heb er werkelijk veel ontmoet met juist dít probleem. “Ach, die en die zit in de problemen, kom op”, zegt hij dan tegen zichzelf, “ik zet er wel even mijn schouders onder, huppakee!” Dit impulsief springen in de problematiek van een ander siert hem mateloos. Maar, als daarna met deze persoon zich weer andere problemen voordoen, zegt hij meestal geen nee. Dan kan zo’n beelddenker in de fuik terechtkomen van zijn eigen hulpvaardigheid.

Sommige beelddenkers verklaren dit dan door te zeggen: “Ik wil immers graag pleasen.” Maar ik vind dat wat al te gemakkelijk geformuleerd en behoorlijk negatief ten aanzien van zijn positieve instelling om anderen een helpende hand te bieden. Alleen een beelddenker met een negatief zelfbeeld en/of een gering gevoel van eigenwaarde, heeft inderdaad wel een extra probleem. Hij is dan beduidend kwetsbaarder waardoor hij zich snel over zijn grenzen laat trekken. Ook dat is een venijnig ingrediënt om een burn-out te gaan ontwikkelen.

(wordt vervolgd)

Posted in Geen categorie | Tagged , , , , , , , , , , , , , , , | Leave a comment

Adhd en school

Om te illustreren hoeveel pijn en moeite ouders vaak ondervinden met de school van hun Adhd-kind, heb ik hier wat stukken overgenomen uit een publicatie van Elze Versteeve, moeder, ondernemer en organisatieadviseur (Volkskrant, 12 juni 2018).

Vicieuze cirkel
“De afgelopen weken kwamen de actualiteit en mijn persoonlijk leven op een onprettige manier samen. De Tweede Kamer eist verbetering van het passend onderwijs terwijl docenten claimen geen tijd te hebben voor deze extra zorgplicht.

Mijn dochter van 14 heeft ADHD en passend onderwijs nodig. Haar hoofd is zo chaotisch dat ze het lastig vindt om op te letten. Van jongs af aan krijgt ze hierdoor veel kritiek op school, hetgeen haar leermotivatie niet ten goede komt. Haar gebrekkige motivatie zorgt ervoor dat ze geen hulp krijgt van haar docenten. Ze zeggen recht in haar gezicht hun tijd liever te besteden aan gemotiveerde leerlingen. Uitleggen dat mijn dochter juist extra aandacht en bekrachtiging nodig heeft in de strijd met haar chaotische hoofd, lijkt aan dovemansoren gericht. Zo is mijn dochter in een vicieuze cirkel terechtgekomen en blijft ze dit jaar voor het eerst zitten.

Er is veel positiefs over mijn dochter te zeggen. Ze is creatief, assertief en sociaal. Over tien jaar (…) gaat haar associatieve brein in haar voordeel werken. Om (nu) echter überhaupt een kans te maken op passend werk is een schooldiploma op haar eigen niveau noodzakelijk. Dat diploma moet ze halen in de periode dat haar ADHD een piek bereikt. Ze heeft dus hulp nodig: Passend Onderwijs. In plaats daarvan krijg ik herhaaldelijk het ‘verzoek’ om mijn dochter naar een andere school te sturen. Haar montessorischool gebruikte vorig jaar ‘het schoolsysteem’ als argument. Dit jaar adviseren ze een school met een lager niveau.

Passend onderwijs vergt andere meting ‘prestaties’
De gebrekkige onderbouwing van deze ‘adviezen’ en het uitblijven van interesse in de oorzaken van haar gedrag, wekken sterk de indruk dat deze school af wil van mijn onderpresterende kind. Pijnlijk. (…) Ook begrijpelijk. Wij beoordelen scholen immers vooral op de prestaties van de leerlingen.

Ik implementeer beoordelingssystemen in organisaties. Ik geloof in meten, maar onderken de gevaren. Mensen gaan zich gedragen naar wat wordt gemeten, beoordeeld en beloond. (…) Als je scholen voornamelijk beoordeelt op de prestaties van leerlingen, dan laten zij kinderen die (nog) niet presteren zo snel mogelijk ‘afstromen’ naar een lager niveau of uitstromen naar een zogenaamd beter passende school. (…)

Léren presteren
Dat brengt me op de vraag: wat willen we eigenlijk van onze scholen? Natuurlijk willen we prestaties. Maar willen we niet ook ruimte en aandacht voor onze onderpresteerders, laatbloeiers, dyslecten en ADHD’ers om in hun eigen tempo en op hun eigen manier te léren presteren? Niet alleen omdat we ook hun talenten nodig hebben, maar vooral ook omdat zij recht hebben op alle kansen? (…) Worden leerlingen ondersteund om op hun eigen cognitieve niveau te presteren? Mag dit ongestraft een jaartje langer duren? Als we scholen ook op dergelijke criteria gaan beoordelen, zullen de docenten van mijn dochter waarschijnlijk wél de tijd en creativiteit hebben om mijn dochter te leren presteren (…)”.

Posted in Geen categorie | Tagged , , , , , , , , | Leave a comment

Beelddenken en druk gedrag (3)

Alle Dagen Heel Druk
Gezellig, creatief en ondernemend, invoelend en geestig, zorgzaam en gevoelig. En super sociaal en energiek. Het lijkt alsof volwassen Adhd’ers alle eigenschappen van beelddenkers bezitten maar dan uitvergroot.
Helaas geldt dat ook voor de lastige kanten: zwart-witdenken, moeitevol plannen en organiseren, vergeetachtigheid, stress en angsten. Dit moge zo zijn, ik waardeer hen hoog als de meest kleurrijke beelddenkers die er zijn!

In een gezelschap kun je ze vaak al op afstand er uithalen vanwege hun open en spontane uitstraling en vrolijke gebabbel. En vanwege de mensen die hen omringen. Want hun verhalen weten ze altijd boeiend te maken door hun humor en originele kijk op dingen.
Vooral de dames herken je aan hun spraakwaterval. Onafgebroken tuimelen zij van de ene associatie naar de andere, hilarisch en onderhoudend. Ook uitputtend. Een niet-Adhd’er vindt dan al gauw dat die persoon ‘de hele ruimte vult’. Toch bedoelt de Adhd’er dit zeker niet, is zich hier ook niet van bewust.

Leerproblemen
Vaak gaat Adhd gepaard met leerproblemen. Zo liet Victor Reinier zich in mei openhartig interviewen door de Volkskrant waar hij vertelde dat hij maar liefst zes middelbare scholen had versleten. Hij was dyslectisch maar niemand herkende dat. Pas op zijn 18de werd dit geconstateerd. En kreeg hij Adhd-medicatie voorgeschreven.

Medicijngebruik en gedrag
“Opvallend is dat adhd-medicatie wel bij 70 procent van de kinderen positieve effecten heeft op het gedrag. Medicatie remt de hyperactiviteit en bevordert de concentratie. Maar dat vertaalt zich niet in betere scores op school. Medicatie vergroot wel de productiviteit, in de zin dat kinderen meer lees- en rekenopdrachten afronden als ze medicatie krijgen.” Aldus een ander artikel in de Volkskrant.

Autistische trekjes
Tot 1996 werd verondersteld dat, als je de diagnose Adhd wilde stellen, je moest kunnen uitsluiten dat er van autisme géén sprake was. Maar Hilde Geurts, bijzonder hoogleraar autisme, heeft hiernaar uitgebreid onderzoek gedaan en kwam tot de conclusie dat er vaak sprake is van een overlap.

Geworteld in zelfvertrouwen
Ik voel mij bevoorrecht dat ik Onno (53) en Mariella heb leren kennen, een vrolijk en gezellig stel waarvan Onno de Adhd’er is. Mariella heeft lange jaren last gehad van zijn onrust en autistische trekjes, maar bovenal van zijn extreem negatieve zelfbeeld. Inmiddels aanvaardt ze hem zoals hij is en begrijpt ze dat zijn gedrag uit onmacht wordt ingegeven.
In de loop der jaren is er tussen hen zoveel vertrouwelijkheid gegroeid dat hij het toelaat dat Mariella hem helpt zijn gevoelens te benoemen en zijn oordeel te nuanceren. Daarmee is hij nu beter toegerust om collega’s te begrijpen en relaxter met ze om te gaan. Mariella doet verder niet moeilijk als hij veel tijd besteedt aan wielrennen. En, indien nodig, helpt ze hem met het stellen van prioriteiten zodat zijn agenda niet langer meer bomvol staat.
De laatste jaren heeft Onno zich uitgebreid verdiept in ‘het verschijnsel beelddenken’. Dit is het vooral geweest waardoor hij geleidelijk aan milder naar zichzelf is gaan kijken.
Ach, deden meer Adhd’ers dat maar!

Posted in Geen categorie | Tagged , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , | Leave a comment

Beelddenken en druk gedrag (2)

In het derde deel van deze serie, in juli dus, zal Adhd uitgebreid aan bod komen. Voorlopig belicht ik hier nog enkele verklaringen waarom volwassen beelddenkers zonder enige diagnose soms zo heel druk kunnen zijn.

Tijdsdruk
Het is de tijdsdruk die beelddenkers misschien wel het allermeest opjaagt. ‘Immers, zij leven niet in de tijd maar in de activiteit’, formuleerde een collega dit eens geestig. De veelal bevlogen beelddenker verliest zich namelijk meestal in zijn onderwerp, lijkt dan even helemaal van de wereld en realiseert zich pas laat dat de tijd bijna om is. Dat zorgt dan voor veel stress.

Enthousiasme
Een tweede factor om het drukke gedrag van beelddenkers te verstaan is dat zij behoorlijk opgewonden kunnen raken van dingen die ze leuk vinden. Als ik ongehinderd (in mijn eentje) een plantenmarkt of kwekerij oploop, zoek ik eerst overzicht door super snel eerst alles te bekijken. Intussen bedenk ik bij elke begeerde plant of er plaats is in mijn tuin en of de beoogde plek genoeg zonlicht heeft. Tegelijkertijd bekijk ik in gedachten of de bladvorm en -kleur wel past bij de rest. Verrukkelijk! Een ander echter wordt hier meestal tureluurs van…

Vermoeidheid
Zo kunnen vooral beelddenkende kinderen behoorlijk druk worden als ze moe zijn. Ook volwassenen blijven dit vaak doen. Zeker als er teveel ballen in de lucht moeten worden gehouden.

Chaos
Nog een reden waarom beelddenkers heel onrustig kunnen worden, is als zij het overzicht verliezen over wat ze moeten doen, niet meer weten waar te beginnen. Zodra iemand anders dan even een zetje geeft, lukt het om geleidelijk aan zicht te krijgen op wat moet worden gedaan.

Teveel impulsen
Een andere reden waarom beelddenkers zo bovenmatig druk kunnen zijn, is als ze teveel impulsen tegelijkertijd opdoen, zeker na een periode van redelijke rust. Gulzig ‘drinken’ ze als het ware alles op wat ze dan tegenkomen. Een uiterst vermoeiende zaak. Voor zichzelf en zeker voor hun omstanders.

Gericht op anderen
De voelsprietjes van de meeste beelddenkers staan min of meer constant naar buiten gericht. Dan denken ze: “Kom ik goed over?”, “krijgt de ander wat hij nodig heeft?”, “begrijpt hij mij?”, “zit hij wel goed in zijn vel?”, enzovoort. Dit gebeurt omdat hij een uiterst sociaal wezen is.

Alleen focussen helpt dan om dicht bij jezelf te blijven, om dus niet voortdurend weggetrokken te worden over de eigen grenzen heen. Van alle vaardigheden die ik mijn cliënten heb mogen meegeven in de loop der tijd is dit het geweest waarvan zij vertelden het meeste profijt te hebben gehad. Ook na langere tijd.

Bijna Adhd
Tot slot zijn er nog de ‘gewone’ drukke beelddenkers die eigenlijk alle dagen druk zijn, maar net niet druk genoeg om een diagnose te ontvangen. Zo eentje ben ikzelf. Ik geniet ervan als er veel productie uit mijn handen komt. Dit houdt me op de been ook als ik moe ben of me niet lekker voel. Maar ja, zulke periodes moeten wel worden afgewisseld door in alle rust de krant te lezen, te dagdromen of naar rustige muziek te luisteren.

Posted in Geen categorie | Tagged , , , , , , , , , , | Leave a comment

Beelddenken en druk gedrag (1)

Lekker druk
Terwijl ik luister naar het gezang van ‘onze’ huismerel bij het raam en ik een van mijn kipjes volg dat heel onrustig is vanwege een ei dat eraan zit te komen, geniet ik van mijn voorjaarsbloemen. Tegelijkertijd!
En als ik dan zo tevreden zit te zijn, bedenk ik ook de maaltijd voor vanavond, overweeg ik ideeën voor mijn workshop morgen, mijmer ik over mijn Skypecliënt donderdag én de titel en inleiding van dit blog. Dan realiseer ik mij pas dat ik op deze heerlijke zondagmorgen lekker druk ben geweest. In mijn hoofd.
Anderen zouden zeggen: “Leef toch eens in het hier en nu!” Maar ja, dat doe ik ook. Alle zintuigen staan immers op scherp en met mijn oren, ogen en hart geniet ik mateloos. Maar zo naar buiten kijkend en luisterend, komt vanzelf het creatieve denkproces op gang, een beelddenker waardig.

Een dikke, dikke traan…

Weggestuurd
Als vrijwilligster heb ik onlangs Mark (9) mogen begeleiden, een intelligente jongen met twee jaar leesachterstand. Ondanks het feit dat hij goed vooruitging, heeft de intern begeleidster besloten dat hij naar het speciaal onderwijs moet na de Meivakantie. Zelf ervaart hij dit als ‘weggestuurd worden’, als falen. Ikzelf echter verwacht dat hij daar voor zijn leesprobleem beter wordt begeleid.
Maar waar ik echt heel verdrietig van werd is dat deze jongen voorin de klas moest zitten met zijn rug gekeerd naar de andere kinderen. Tja, wat doe je als leraar wanneer kinderen als Mark uit frustratie zo druk worden?

Druk uit fustratie
Als reactie op mijn blog van maart “Beelddenken noch immer onbekend” kreeg ik de volgende mail:

“Ik ben een beeldendenker en net als vele anderen heb ik mijn schooltijd doorgebracht als buitenbeentje. Ik kon niets onthouden, kon me niet concentreren en schreef vaak in spiegelbeeld. In mijn werk liep ik altijd tegen het feit aan dat ik van tevoren moest vertellen hoe ik bepaalde problemen op ging lossen. Dat wist ik niet, en dat was voor mij ook niet relevant. Ik heb veel aan mezelf getwijfeld en nooit begrepen of ik nu slim of juist heel dom was. Tot ik het begrip beeldendenken leerde kennen. Er ging een wereld voor me open! Mijn hele zelfbeeld, persoonlijkheid en carrière kreeg zijn context. Nu besef ik dat ik als kind helemaal niet het gedragsgestoorde ventje was, ik had gewoon een beetje hulp nodig.”

Deze Michel (42) heeft zich als puber moeten laten testen of hij Adhd had. Dat was niet het geval. Zijn drukke gedrag kwam dus enkel voort uit zijn frustraties op school. En dat is dus een geheel andere vorm van drukte dan het creatieve denkproces dat ik hierboven beschreef.

Hoe je zorgleerlingen vleugels geeft
Hoe zouden zijn leraren Michel hebben kunnen helpen toentertijd?
– Door structuur aan te brengen in de lesstof met vragen als: waar dient het voor (motivatie) en hoe krijg je dat op een rijtje (via een Mind Map).
– Door niet langer aan een stuk te praten. Want zonder illustraties, anekdotes of prikkelende vragen kunnen beelddenkers maar moeilijk aan een stuk luisteren.

(Wordt vervolgd)

Posted in Geen categorie | Tagged , , , , , , , , , , , , | Leave a comment

Een bevlogen beelddenkster

Anneke heeft hier 20.000 bollen eigenhandig ingepoot

Twee beelddenksters ontmoetten elkaar, ikzelf om een blog te kunnen schrijven, Anneke omdat wij in augustus over beelddenken zo’n leuk gesprek hadden toen ik haar open tuindag bezocht in Amersfoort. En zo gebeurt dat vaker met beelddenkers die elkaar ontmoeten, allebei kregen we vleugels!

Herkenning
En wat herkenden we samen veel eigenschappen van beelddenkers: hun bevlogenheid, kunstzinnigheid en inspirerend-zijn. Hun perfectionisme, sterk inlevingsvermogen en rechtvaardigheidsgevoel. Hun grote betrokkenheid met mensen, de samenleving én de natuur. En de drang hier ook zelf verantwoordelijkheid voor te dragen. Hun creativiteit en originaliteit, hun bezig-zijn met hun hele hebben en houden. Hun levendige geest, tomeloze energie en pragmatische instelling. Hoe rijk kan een mens zijn!

Een echte pedagoge
Anneke Caljouw (73) heeft maar liefst veertig jaar voor de klas gestaan in het basisonderwijs. Daarnaast was ze remedial teacher. In deze laatste functie ontdekte ze dat sommige kinderen visueel, anderen auditief (verbaal) zijn ingesteld. “Die moet je dus ook anders benaderen!” Met hart en ziel was en is zij pedagoge. Haar grootste liefde vormden de door haarzelf opgezette trainingen sociale vaardigheden.
Sinds haar pensioen ontvangt ze vele groepen in haar kunstzinnige tuin om ‘mensen aan te zetten meer liefde te hebben voor de natuur’. Naast dit werk, is zij ook nog eens bestuurslid van een opvoeding ondersteunend programma in haar regio én maakt ze zich druk voor betere begeleiding van kinderen van gescheiden ouders.

Toen ik haar vroeg wat zij op dit blog graag kwijt zou willen, antwoordde ze onmiddellijk:
– ‘Ik hoop dat ouders hun kind accepteren zoals het is en zich niet laten meedrijven door wat ‘deskundigen’ erover zeggen. Blijf je kind als je grote lieveling zien, ook al is het soms moeilijk. Want het is uniek, mét alle plussen en minnen!
– ‘Leerkrachten, zeg niet tegen jezelf: “Oké, die heeft dyslexie en daar hebben we een handelingsplan voor en klaar!” Nee, bekijk vooral het unieke kind erachter en wees alert voor de negatieve consequenties die diagnoses kunnen hebben voor het kind in kwestie’.

Zien én weten
Anneke vertelde dat ze binnen de kortste keren een nog onbekend kind in haar klas zag én wist hoe zij dit het beste moest benaderen. Daarmee wees zij op een combinatie van eigenschappen van veel beelddenkers zoals een sterk inlevingsvermogen, intuïtie en buitenkaders denken waarop vliegensvlug een pragmatische reactie volgt. Ik noem deze gave hier inclusief (of holistisch) kijken, misschien nog beter ‘een relationele radar‘. Met zo’n radar vinkt een beelddenker niet enkel een bestaande checklijst af, maar blijft hij nieuwsgierig kijken naar wat de persoon aan bijzonders te vertellen heeft. Want niet iedereen valt onder het statistisch gemiddelde en je weet maar nooit wat je daarbuiten nog allemaal kunt leren! Anneke doet dat.

Met ons hele hebben en houden
Intussen vergaapten wij ons samen aan een zwerm badderende goudhaantjes, de allerkleinste vogeltjes van Nederland, zomaar voor Annekes raam in de vijver! Uniek!
We concludeerden toen allebei dat wij beelddenkers eigenlijk ook ‘goudhaantjes’ zijn! Want we boffen maar met deze aanleg waarmee we zo intens in het leven staan!

Posted in Geen categorie | Tagged , , , , , , , , , , , , , , , , , , , | Leave a comment

Beelddenken, nog immer onbekend

Water zien branden
Het moet een jaar geleden zijn geweest dat ik in gesprek raakte met een alleraardigste kinderpsycholoog in ruste. Ik vertelde hem dat we qua werk veel gemeen hadden: omgaan met kinderen met problemen. Toen hij mij vroeg wat ik deed, vertelde ik hem dat ik lange tijd beelddenkende kinderen coachte en trainde. Ik zag zijn gezicht verstrakken. Hij vertelde toen dat hem was geleerd om niet naar het woord ‘beelddenken’ te luisteren. Ik hield mijn adem in, in stille verbijstering. Na enige tijd vroeg ik hem toch naar het waarom daarvan waarop hij antwoordde: “Dan heb je er alweer een diagnose bij en dat is voor kinderen veel te belastend.”
Wat een misvatting! Ik vertelde hem dat beelddenken helemaal geen diagnose is in de zin van een of andere ‘stoornis’, maar een beschrijving van een specifieke manier van informatie opnemen en verwerken die niet aansluit op die van het onderwijs. Hij keek me aan alsof hij water zag branden.

Ons Nederlands onderwijs gaat uit van het statistisch gemiddelde kind dat een zogenaamd verbaal leersysteem hanteert, een talige aanpak. Waar echter nog steeds grote onbekendheid over bestaat, is dat waarschijnlijk 1 op de 5 er een geheel ander leersysteem op nahoudt, dat van de ‘beelddenkers’ met hun visueel leersysteem. De onderlinge verschillen tussen deze systemen vind je hierbeneden, gegeneraliseerd, samengevat.

Doorsneekinderen denken vooral in taal
Leersysteem: via de onderdelen naar het geheel, door herhaling van tussenstappen, in gelijkmatig tempo

Is goed in het opvolgen van verbale instructie
Is goed in spreektaal
Leest werkbladen/handboeken gemakkelijk
Kan goed hardop lezen
Is goed in spelling op het gehoor en gebuikt klanken als ezelsbrug
Houdt van hakken en plakken in spellingwerkboekjes
Werkt goed met de gebruikelijke stap-voor-stap leesmethodes, gebaseerd op klanken
Kan relatief lang luisteren, is dus goed in luistertoetsen
Is goed in het gebruik van symbolen (letters, cijfers, afkortingen, grammatica)
Is goed in het onthouden van telefoonnummers, jaartallen, feitjes en de afspraak links-rechts
Werkt netjes en geordend
Vertoont gelijkmatig gedrag
Samengevat: DE IDEALE LEERLING

Beelddenkende kinderen denken vooral in beelden
Leersysteem: via het geheel naar de onderdelen én in ongelijkmatig tempo (sprongsgewijs)

Kan goed visualiseren
Heeft moeite met aantekeningen maken
Leert relatief langzaam klok lezen
Is vaak niet te volgen als hij praat
Stillezen gaat beter dan hardop lezen
Wil weten waartoe leerwerk dient
Is snel afgeleid
Verliest zich in de tijd
Heeft slordig handschrift
Is vergeetachtig
Is origineel
Houdt van constructiespeelgoed, begint eraan zónder handleiding
Experimenteert graag, is vaak technisch ingesteld
Is praktisch ingesteld
Houdt van verhalen en voorbeelden
Gebruikt beeld/ritme/kleur als ezelsbrug (dus geen klanken!)
Wil graag uitblinken
Is perfectionistisch, heeft last van stress en angst om te mislukken
Heeft gevoel voor schoonheid
Is op school gevoelig voor verveling indien hij niet wordt uitgedaagd
Is veelal een laatbloeier
Samengevat: EEN BUITENBEENTJE

Waarom beelddenken nog immer onbekend is
De reden voor deze voortdurende onbekendheid is dat in de wetenschap tot nog toe geen budget is vrijgemaakt om dit verschijnsel als zodanig te onderzoeken. Gelukkig is dit wel gebeurd bij belangrijke deelgebieden. De resultaten daarvan geven heldere aanknopingspunten om kinderen met leerproblemen beter onderwijs te geven.

Posted in Geen categorie | Tagged , , , , , , , , , , , | Leave a comment

Beelddenken en omdenken (3)

Een gat in haar hartWat een verrassing dat ik deze week weer in contact mocht komen met Inez, een prachtige jonge vrouw van 24 met een verhaal dat staat als een huis! En wat een verschil met dat kwetsbare meisje van 8 of 10 dat nog op mijn netvlies staat vanwege een dyslexietraining.
Maar hoe krachtig ze nu ook is, toch wilde ze niet met haar kinderfoto op mijn blog. Om niet door leeftijdgenootjes van toen herkend te worden. Zo diep gaat dus de pijn van afwijzing. Het gat in haar hart is nog te groot.

Schaamte, boosheid en verdriet
Laten we eens kijken wat ze hier zelf over schrijft:
‘Volgens mij kwam ik in groep 5 tot het besef dat ik ‘anders’ was. Ik kreeg een aparte bak met aangepaste opdrachten en boeken. Daarnaast moest ik op woensdagmiddag extra bijles halen bij een dyslexiespecialist als andere kinderen gezellig met elkaar speelden.
Ook weet ik nog erg goed dat de leraar van groep 6 midden in de klas aan een tafel zat als hij dictees nakeek. Elk kind kreeg dan mondeling feedback. Zo moest ook ik aanschuiven. Het was er muisstil toen hij hardop zei: “Wie heeft jou geleerd dat je dit met dt moet schrijven”!? Als ik daar nou nog aan terugdenk, komen de gevoelens van schaamte, boosheid en verdriet weer bovendrijven.’

Doorzetten
Dit meisje heeft sindsdien een enorme ontwikkeling doorgemaakt. In groep 6 werd zij doorverwezen naar het speciaal onderwijs. Daar is zij voor het eerst echt aan het lezen gekomen en kreeg ze er eindelijk vriendinnen.
Meerdere leerkrachten zagen algauw dat er meer in haar zat en adviseerden om naar een reguliere Vmbo te gaan. Die heeft zij afgemaakt. Daarna is ze de opleiding Mbo-verpleegkunde gaan doen waar zij echter in het vierde leerjaar ontdekte dat dit haar onvoldoende uitdagingen gaf. Zij zocht immers meer verantwoordelijkheid. En haar grote droom was om door te stromen naar het Hbo om uiteindelijk bij een functie uit te komen als leidinggevende binnen de ouderenzorg.
Inmiddels zit zij in het vierde leerjaar van de opleiding Small Business en Retail Management en verwacht zij er in juli haar Hbo-diploma te ontvangen.

Inez’ omdenken
Wat een verhaal! Maar wel eentje met pijnlijke hobbels zoals pesterijen door vroegere schoolgenootjes en een burn-out. Toch kwam er uit die afgeknotte stronk nieuw leven! Welke geheimen koesterde ze om zover te komen?

1. ‘Ik ben een echte doener. Gewoon aanpakken! En als het niks is, dan wordt dat wel duidelijk.’
2. ‘Wat heb ik veel geleerd en meegemaakt vergeleken met vroegere klasgenoten. Als ik een andere weg was gegaan, was dat zeker een stuk gemakkelijker geweest, maar dan had ik nooit kunnen worden wie ik nu ben.’
3. ’Het is van belang om je hoofd af en toe leeg te maken en gewoon bezig te zijn met iets totaal anders zodat je weer ruimte hebt voor de volgende uitdaging’.
4. ‘Als ik een presentatie moet houden, ga ik eerst stevig op mijn voeten staan en kijk ik het publiek vijf seconden lang aan. Als zij dan hun aandacht op mij hebben gericht, beeld ik mij in dat iedereen daar naakt voor mij zit. Soms moet ik dan wel even lachen maar juist dán begin ik. En dat gaat dan altijd super!’

Posted in Geen categorie | Tagged , , , , , , , , , | Leave a comment